Asansörle ilgili birkaç kısa bilgi verelim.
Asansörden ilk bahseden Romalı mimar Vitruvius’tur. Vitruvius ilk asansörü Arşimed’in kurduğunu söyler (İ.Ö. 236). Sonraki dönemlerde bazı kaynaklara göre asansörler kenevir halatlar üzerindeki faytonlardır ve insan ya da hayvanlar tarafından sürülürler. Bu tür asansörlerin Mısır’daki Sina manastırına kurulduğu düşünülmektedir. 17. yüzyılda asansörlerin prototipleri İngiltere ve Fransa’daki saraylarda kurulmuştur.
New York’lu Henry Waterman 1850 yılında asansör için “sabit halat sistemini” üretmesi tanınır. 1853’te Elisha Otis kablonun kopması durumunda boşluğa düşme ihtimalini ortadan kaldıran güvenlikli bir asansör tasarlar
İlk yolcu asansörü 3 Mart 1857 tarihinde New York’ta 488 Broadway’de kuruldu.
İlk elektrikle çalışan asansör 1878 yılında Werner von Siemens tarafından üretildi. Elektronik asansörlerin güvenilirliği ve hızı ise Frank Spraguetarafından geliştirildi.
1874’te J.W. Meaker asansör kapılarının güvenilir bir şekilde açılıp kapandığı bir yöntem buldu. U.S. Patent 147,853. 1929’da Clarence Conrad Crispenilk konut asansörünü üretti.
Bu kısa bilgilerimizin asansörün tarihini anlamamız için yeterli olduğunu düşünüyorum.
Asansör hayatımızda ne gibi değişikliklere yol açtı ? mimaride vi inşaat ta nelere yol açtı ?
Asansör en başta güvenilir kullanılabilir hale geldikten sonra mimarlar için çok katlı binalar yapılabilmesinin yolunu açtı. Mühendisler için de bunların teknik olarak çözülmesiyle çok katlı binalar yapılabilir oldu. İnsanlık tarihi yüksek çok katlı binalar yapmak için çok çabalamış fakat erişim problemleri bu binaları piramitler gibi tapınak olmadan öteye geçirmedi. Kullanılabilir insanlığı fayda sağlayan yapılar asansörün icadıyla başladı.
Kısaca bugün yüksek katlı 5 katla başlayıp 100-200-300 katlara kadar. Binaların yapılıyor olmasın tek nedeni asansördür.
Asansör sektörü bu erişim çözümleriyle çok katlı binalarda yaşamın devam etmesini sağlayan yegâne sektördür. Asansörü ortadan kaldırdığınızda yüksek katlı binalar bir anda kullanılamaz hale gelecektir.
Asansörün yüksek katlı binaların yapılmasının tek nedeni olmasına rağmen binalarda asansöre gerekli değerin verilmediği, bazen önemsenmediği ve kalitesiz ucuz ürünlerle durumun çözülmeye çalışıldığı çokça rastlanan bir durumdur. Ve bu yapılarda erişimin kısıtlanması insanların yaşam konforunu ortadan kaldırıp, bu binalarda yaşayan insanların bu binaları terk edip başka binalara yönelmeleriyle sonuçlanmaktadır.
Ülkemizde asansör sektörünün ve asansörün önemsizleştirilmesinin en önemli suçlusu daha çok para kazanmak için kalitesiz ucuz asansörlere yönelen müteahhitlerdir. Asansörcülerin büyük bir çoğunluğu var gücüyle kaliteli sürdürülebilir asansörler için mücadele ederken, bir gurup asansörcü hayatta kalmak için rekabetin ve denetimsizliğin vahşice yaşandığı piyasa koşullarında hatalara sürüklenip kalitesiz ürünlerin ortaya çıkmasında rol oynamaktadırlar.
Kaliteden ödün vermeden hayatta kalan sürekli büyüyen Yormaz Asansör erişim çözümleri için güvenilir bir adres olarak hayatınızda 27 yıldır varlığını korumaktadır. Yormaz Asansör olarak binalardaki erişim çözümleri için asansör ihtiyaçlarınızı eksiksiz güvenilir kaliteli olarak karşılamaya dün olduğu gibi bugün de devam etmekte ve gelecekte de devam edecektir.
Cenk Yormaz